Logos Multilingual Portal

Select Language



José Ortega y Gasset (1883-1955)

Der spanische Philosoph, am 9. Mai 1883 als Sohn eines Verlegers in Madrid geboren, studierte in Madrid, Marburg, Berlin und Leipzig und lehrte an der Universität Madrid. Unter dem Einfluß von Nietzsche und Dilthey schrieb er seinen bekanntesten Essay, La rebelión de las masas (Der Aufstand der Massen, 1929), in dem er den Verfall der Gesellschaft auf das Fehlen einer fähigen Elite und Mißachtung der sittlichen Normen zurückführt. Der Disziplinlosigkeit der Masse stellt er eine kulturstiftende Funktion der Elite entgegen.
Politisch setzte sich Ortega in Spanien seit 1914 für die Republik ein. Sein geistiger und ideologischer Einfluß auf den entstehenden Falangismus in Spanien ist unverkennbar. Dennoch wurde er zum Gegner Francos und verließ Spanien zu Beginn des Bürgerkriegs 1936.
Erst 1949 kehrte er aus dem Exil nach Madrid zurück, wo er am 18. Oktober 1955 starb.

cu \'a morali aggiustàmu l’erruri r\'i nossri istinti, e cull\'amùri l\'erruri r\'a nossra morali
cu \'n pò avìri chiddu chi bòli, av\'a circàri ri vulìri chiddu chi pò
iu sugnu iu e \'a mi\' circustanza
ogni vota ca \'nsigni acchi cosa, \'nsigna puru a dubitari di chiddu ca \'nsigni
scènza è tuttu chiddu chi ammetti sempri \'a riscussiòni
surprennirisi, stupirisi, e accuminciari a capiri
\'a cchiu grossa specializzazioni currispùnni a\'a cchiu granni \'gnurànza
\'i stradi d\' \'a lialtà sunnu sempri ritti
\'un sapèmu chiddu chi nni succèri; eccu chi ccòsa nni succèri